Α. Περαίωση ανέλεγκτων υποθέσεων
Στην περαίωση υπάγονται:
- Εκκρεμείς υποθέσεις που αφορούν διαχειριστικές περιόδους που έκλεισαν μέχρι και τις 31-12-2009.
- Υποθέσεις που έχουν υπαχθεί στον αυτοέλεγχο και περιλαμβάνονται στις επιλεχθείσες προς έλεγχο, με την προϋπόθεση ότι δεν έχει αρχίσει ο έλεγχος ή έχει αρχίσει και δεν έχει περατωθεί.
- Υπόχρεοι που είχαν υπαχθεί στην αυτοπεραίωση την περίοδο 2008-2009, με την υποχρέωση καταβολής ποσού ίσου με το μισό του ελάχιστου καταβλητέου ποσού.
Από την περαίωση εξαιρούνται:
- Υποθέσεις που αφορούν χρήσεις με ακαθάριστα έσοδα (όπως προσδιορίζονται για τους σκοπούς της περαίωσης) πάνω από € 20 εκατ., και όλες οι επόμενες
- εισηγμένες εταιρείες,
- περιπτώσεις όπου δεν υποβλήθηκε μέχρι 31.8.2010 εμπρόθεσμη ή εκπρόθεσμη αρχική δήλωση φόρου εισοδήματος,
- υποθέσεις φορολογίας πλοίων και υποθέσεις φορολογίας κεφαλαίου (ακίνητης περιουσίας, μεγάλης ακίνητης περιουσίας, μεταβίβασης ακινήτων και κληρονομιών-δωρεών- προικών-γονικών παροχών, ΕΤΑΚ, ειδικού φόρου επί των ακινήτων, ΦΑΥ και ΤΣ),
- υποθέσεις για τον έλεγχο των οποίων έχουν συσταθεί ειδικά συνεργεία ελέγχου,
- υποθέσεις όπου υφίσταται παράβαση του ΚΒΣ για έκδοση πλαστού
φορολογικού στοιχείου ή προκύπτει η έκδοσή του από δελτίο πληροφοριών,
- υποθέσεις επιτηδευματιών φυσικών προσώπων που υπόκεινται σε φορολόγηση για την ακίνητη περιουσία (με βάση το Περιουσιολόγιο έτους 2008).
- Και κάποιες άλλες πολύ ειδικές περιπτώσεις.
Προσδιορισμός του φόρου
- Επιβάλλεται συντελεστής 2% (για όλα τα επαγγέλματα/επιχειρήσεις, με κάποιες εξαιρέσεις) επί των δηλωθέντων ακαθάριστων εσόδων, ο οποίος προσαυξάνεται με συντελεστή
προοδευτικότητας (από 1 έως 1,3) ανάλογα με τα ακαθάριστα έσοδα. Στο ποσό που προκύπτει επιβάλλεται φόρος 20% ή 25% για τις Α.Ε. και Ε.Π.Ε.
Στην ουσία ο φόρος για τις Α.Ε./ Ε.Π.Ε είναι από 0,5% έως 0,65% επί του τζίρου, με την επιφύλαξη των κατωτέρω προσαυξήσεων.
- Τα ποσά αυτά προσαυξάνονται σε περίπτωση διαπίστωσης ορισμένων παραβάσεων ή επιβαρυντικών στοιχείων, καθώς και σε περίπτωση απόκρυψης φορολογητέας ύλης.
- Επίσης προσαυξάνονται κατά 10% αν δεν έχουν υποβληθεί εκκαθαριστικές δηλώσεις ΦΠΑ.
- Στο ανωτέρω ποσό μπορεί να προστίθεται και προσαυξημένος ΦΠΑ σε περιπτώσεις όπου έχει διαπιστωθεί απόκρυψη φορολογητέας ύλης.
Γενικότερα για εταιρείες που βαρύνονται με παραβάσεις ΚΒΣ θα πρέπει να πραγματοποιείται
ενδελεχής εξέταση των διατάξεων του νόμου για τον επακριβή καθορισμό των υποχρεώσεων που μπορεί να προκύπτουν.
- Θεσπίζεται ελάχιστο ποσό φόρου ανά χρήση ανάλογα με την κατηγορία βιβλίων από 300 μέχρι 1.000 Ευρώ.
- Από το ποσό που προκύπτει επιβάλλεται καταρχήν προκαταβολή ύψους 20%. Το απομένον ποσό εξοφλείται σε 6 μέχρι 24 δόσεις ανάλογα με το συνολικό ποσό της οφειλής.
- Παρέχεται πάντως έκπτωση 10% επί εφάπαξ καταβολής.
Διαδικασία περαίωσης
- Η Γ.Γ.Π.Σ θα αποστείλει σχετικά εκκαθαριστικά σημειώματα στην ημερομηνία που θα ορισθεί με Υπουργική Απόφαση (σύμφωνα με ανακοινώσεις μέχρι τις 12/11/2010).
Άρα, καταρχήν, δεν απαιτείται πρωτοβουλία της επιχείρησης
- Χορηγείται δικαίωμα περαίωσης ορισμένων μόνο από τις ανέλεγκτες υποθέσεις με την προϋπόθεση ότι περαιώνεται υποχρεωτικά η πρώτη κατά σειρά ανέλεγκτη υπόθεση και οι
συνεχόμενες με αυτή.
Αποτελέσματα της περαίωσης
Οι φορολογικές υποχρεώσεις για τις σχετικές υποθέσεις καθίστανται οριστικές, με την επιφύλαξη των κατωτέρω:
- Άρση της υποχρέωσης διαφύλαξης των βιβλίων και στοιχείων για τις περαιωθείσες χρήσεις μέχρι και τη χρήση 2005 εάν περαιωθούν όλες οι υπαγόμενες ανέλεγκτες χρήσεις και
εξοφληθεί η συνολική οφειλή.
- Μη μεταφορά για συμψηφισμό στις επόμενες χρήσεις της ζημίας που προκύπτει από τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος της τελευταίας περαιούμενης χρήσης, αλλά μόνο αν στην εν λόγω χρήση ή κάποια από τις 4 προηγούμενες υπάρχει παράβαση ΚΒΣ ή άλλο επιβαρυντικό στοιχείο που επαυξάνει το φόρο ή έχει διαπιστωθεί αποκρυβείσα φορολογητέα ύλη.
- To πιστωτικό υπόλοιπο που προκύπτει από την εκκαθαριστική δήλωση ΦΠΑ της τελευταίας περαιούμενης χρήσης που έχει μεταφερθεί στην επόμενη ανέλεγκτη χρήση συνεχίζει να υπόκειται σε προσωρινό έλεγχο, αν υπερβαίνει το ποσό των € 5.000.
- Αν όμως στην εν λόγω χρήση ή έστω μία από τις 4 προηγούμενες υπάρχει παράβαση ΚΒΣ (όπως ορίζεται στο νόμο) ή άλλο επιβαρυντικό στοιχείο που επαυξάνει το φόρο ή έχει διαπιστωθεί αποκρυβείσα φορολογητέα ύλη, τότε το δικαίωμα επιστροφής του πιστωτικού
υπολοίπου ΦΠΑ στην ουσία χάνεται – ο νόμος ορίζει ότι προσαυξάνει το ποσό προς πληρωμή για την περαίωση, εκτός αν έχει ήδη ζητηθεί προς επιστροφή, οπότε απλώς δεν
επιστρέφεται, ή αν έχει ήδη επιστραφεί, οπότε η επιχείρηση πρέπει να το επιστρέψει με τη σειρά της.
Αυτή η διάταξη θέλει προσοχή γιατί εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις της (παραβάσεις κλπ.), αυξάνεται το ποσό της περαίωσης με πιστωτικό υπόλοιπο το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί πολύ μεταγενέστερα.
Εξάλλου, τίθεται ενδεχομένως ζήτημα συμβατότητας με την Οδηγία περί ΦΠΑ και την αρχή ουδετερότητας του φόρου.
- Εκτός από τη φορολογία εισοδήματος, περαιώνονται και άλλα φορολογικά αντικείμενα (με την επιφύλαξη των εξαιρέσεων που αναφέρονται ανωτέρω).
- Σημειώνεται ότι ειδικές διατάξεις θεσπίζονται για κάποιες περιπτώσεις έκδοσης και λήψης εικονικών τιμολογίων.
Β.Περαίωση ελεγμένων υποθέσεων
Μία από τις καινοτομίες του νέου νομοσχεδίου είναι η περαίωση και υποθέσεων που έχουν ελεγχθεί και εκκρεμούν στα διοικητικά δικαστήρια. Η περαίωση οδηγεί σε διαγραφή πρόσθετων φόρων, προστίμων, αλλά ακόμα και ποσών κυρίου φόρου, ανάλογα με το στάδιο στο οποίο βρίσκονται οι υποθέσεις, και την τυχόν ύπαρξη ευνοϊκών ή μη για το φορολογούμενο αποφάσεων δικαστηρίου.
Για παράδειγμα:
- για υποθέσεις όπου προσφυγές φορολογουμένων έχουν γίνει δεκτές η περαίωση γίνεται με διαγραφή των πρόσθετων φόρων, μείωση του κυρίου φόρου στο 25% και περιορισμό του προστίμου στο 1/10,
ενώ
- για περιπτώσεις όπου έχει εκδοθεί αρνητική για το φορολογούμενο πρωτόδικη απόφαση η περαίωση γίνεται με μείωση του πρόσθετου φόρου στο 20% και του προστίμου στο 1/4.
Τυχόν ήδη βεβαιωθέντα ποσά συμψηφίζονται, αλλά από την άλλη τυχόν
διαφορά δεν διαγράφεται ούτε επιστρέφεται.
Οι ρυθμίσεις αυτές ισχύουν κατ’ εξαίρεση και για εταιρείες με τζίρο άνω των 20.000.000 Ευρώ, καθώς και για εισηγμένες εταιρείες.
Ενδέχεται να προκύψει θέμα ασυμβατότητας των ανωτέρω διατάξεων με το κοινοτικό δίκαιο, εν όψει και των αποφάσεων του ΔΕΚ αναφορικά με θέματα φορολογικής αμνηστίας σε περίπτωση έμμεσων φόρων (case C-132/06 and C-174/07 “European Commission v. Republic of Italy”).
Οι ρυθμίσεις αυτές ισχύουν και για υποθέσεις που αφορούν σε επιβολή προστίμων του ΚΒΣ που εκκρεμούν είτε ενώπιον Δ.Ο.Υ για συμβιβασμό είτε ενώπιον δικαστηρίων για εκδίκαση.
Γ. Ρύθμιση με ευνοϊκούς όρους των ληξιπρόθεσμων χρεών προς το Δημόσιο
- Ρυθμίζονται με ευνοϊκούς όρους τα ληξιπρόθεσμα χρέη προς το Δημόσιο και υπέρ τρίτων που εισπράττονται μέσω Δ.Ο.Υ. μετά από αίτηση που υποβάλλεται μέχρι τις 29/10/2010. Οι
όροι αυτοί περιλαμβάνουν απαλλαγή από προσαυξήσεις εκπροθέσμου, αλλά και μείωση πρόσθετων φόρων ή τελών που συμβεβαιώθηκαν με την κύρια οφειλή
- Παρέχεται μάλιστα δυνατότητα υπαγωγής στη ρύθμιση και μετά την καταληκτική ημερομηνία
(29/10/2010) με την προϋπόθεση καταβολής των δόσεων των οποίων έχει παρέλθει η ημερομηνία καταβολής τους.
- Εκτός από τη δυνατότητα καταβολής σε δόσεις και απαλλαγής από προσαυξήσεις εκπροθέσμου καταβολής, προβλέπεται η αναστολή, υπό προϋποθέσεις, της διαδικασίας
αναγκαστικής εκτέλεσης.
