Ειδική
εισφορά αλληλεγγύης στα φυσικά πρόσωπα
Για την επιβολή της εισφοράς
λαμβάνεται υπόψη το ετήσιο συνολικό καθαρό ατομικό εισόδημα, πραγματικό ή
τεκμαρτό, φορολογούμενο ή απαλλασσόμενο του φυσικού προσώπου ή σχολάζουσας
κληρονομιάς, των οικονομικών ετών 2011 έως και 2015 (χρήσεις 2010 έως και
2014).
Η εύρεση του εισοδήματος επί
του οποίου θα εφαρμοστεί η ειδική εισφορά προκύπτει μετά από τη σύγκριση των
τεκμηρίων του άρθρου 16 και του εισοδήματος (δηλωθέν όλων των πηγών και αφορολόγητα),
λαμβάνοντας το μεγαλύτερο από αυτά.
Στις διατάξεις αυτές
εμπίπτει και το απαλλασσόμενο εισόδημα ως τριάντα χιλιάδες ευρώ (30.000), για
όσους νέους έως τριάντα πέντε (35) ετών υποβάλλουν δήλωση έναρξης εργασιών για
πρώτη φορά, για τα τρία πρώτα έτη.
Επιπλέον, στις διατάξεις
αυτές εμπίπτουν και τα ποσά των μειώσεων των καθαρών κερδών και καθαρών
εισοδημάτων των ατομικών επιχειρήσεων και των ελεύθερων επαγγελματιών που
υπάγονται στις διατάξεις του άρθρου 73 ν.3842/2010.
Επισημαίνεται ότι, στις
διατάξεις αυτές δεν εμπίπτει το ποσό της μείωσης που υπολογίζεται στις
αντικειμενικές δαπάνες του άρθρου 16, όπως προβλέπεται από τις διατάξεις της
περίπτωσης ζ' του άρθρου 18 του Κ.Φ.Ε.
Το ετήσιο τεκμαρτό εισόδημα
λαμβάνεται υπόψη πριν από τις μειώσεις του άρθρου 19 του ίδιου Κώδικα. Για την
εφαρμογή των διατάξεων της παραγράφου αυτής και κατά τον υπολογισμό του ετήσιου
τεκμαρτού εισοδήματος δεν υπολογίζονται οι δαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχείων
του άρθρου 17. Αντίθετα λαμβάνεται υπόψη η συνολική ετήσια δαπάνη των
αντικειμενικών δαπανών και υπηρεσιών του άρθρου 16 του ΚΦΕ.
Στην περίπτωση υποβολής
κοινής δήλωσης εφόσον η ετήσια αντικειμενική δαπάνη του ενός συζύγου είναι
μεγαλύτερη από το εισόδημα που δηλώθηκε από αυτόν, τότε η διαφορά αυτή μπορεί
να καλυφθεί από τα πραγματικά εισοδήματα του άλλου συζύγου.
Τα κλιμάκια της ειδικής
εισφοράς βάσει του συνολικού καθαρού ατομικού εισοδήματος ή τεκμαρτού
εισοδήματος έχουν ως εξής:
Από
12.001,00 έως 20.000,99 : συντελεστής 1%
Από
20.001,00 έως 50.000,99 : συντελεστής 2%
Από
50.001,00 έως 100.000,99 : συντελεστής 3%
Από 100.001,00 και άνω : συντελεστής 4%.
Το ποσό της έκτακτης
εισφοράς περιορίζεται αναλόγως, σε κάθε περίπτωση ώστε το εναπομένον εισόδημα
μετά την αφαίρεση της ειδικής εισφοράς να μην είναι μικρότερο από το ποσό που
προκύπτει από την εφαρμογή του αμέσως μικρότερου συντελεστή στο άνω όριο του
προηγούμενου κλιμακίου. Πιο συγκεκριμένα, το καθαρό ποσό που απομένει μετά από
την αφαίρεση της ειδικής εισφοράς του κλιμακίου με συντελεστή ένα τοις εκατό
(1%), δε μπορεί να είναι μικρότερο από 12.000,99 ευρώ, το καθαρό ποσό του
κλιμακίου με συντελεστή δύο τοις εκατό (2%) δε μπορεί να είναι μικρότερο από
19.800,98 ευρώ, το καθαρό ποσό του κλιμακίου με συντελεστή τρία τοις εκατό (3%)
δε μπορεί να είναι μικρότερο από 49.000,97 ευρώ και τέλος τα καθαρό ποσό του
κλιμακίου με συντελεστή τέσσερα τοις εκατό (4%) δε μπορεί να είναι μικρότερο από
97.000,96 ευρώ.
Εξαιρούνται από την επιβολή
της ειδικής εισφοράς τα ακόλουθα εισοδήματα :
α) οι μισθοί, συντάξεις και
η πάγια αντιμισθία που χορηγούνται σε πρόσωπα που είναι ολικώς τυφλοί, καθώς
και σε όσους παρουσιάζουν βαριές κινητικές αναπηρίες, που υπερβαίνει σε ποσοστό
το ογδόντα τοις εκατό (80%)
β) οι αποζημιώσεις λόγω
διακοπής εργασιακής σχέσης
γ) οι εφάπαξ παροχές ταμείων
πρόνοιας και ασφαλιστικών οργανισμών, τα εφάπαξ βοηθήματα δημοσίων υπαλλήλων
και τα εφάπαξ βοηθήματα που αναφέρονται στις διατάξεις αυτές.
δ) οι μακροχρόνια άνεργοι
που είναι εγγεγραμμένοι στα μητρώα ανέργων του ΟΑΕΔ και όσοι λαμβάνουν κατά την
χρήση 2011 επίδομα ανεργίας, έστω κι αν κατά την χρήση 2010 είχαν εισόδημα,
εφόσον δεν έχουν κατά τον χρόνο της βεβαίωσης πραγματικά εισοδήματα.
Οι φορολογούμενοι που
πληρούν τις προϋποθέσεις εξαίρεσης από την καταβολή της ειδικής εισφοράς, μετά
τη λήψη του εκκαθαριστικού σημειώματος θα πρέπει να υποβάλουν στην αρμόδια
Δ.Ο.Υ., αίτηση για νέα εκκαθάριση, με τη βεβαίωση του ΟΑΕΔ ότι είναι
εγγεγραμμένοι στα μητρώα του, ως μακροχρόνια άνεργοι, ή ότι λαμβάνουν επίδομα
ανεργίας και με υπεύθυνη δήλωση ότι δεν αποκτούν πραγματικά εισοδήματα.
Δεν επιβάλλεται ειδική
εισφορά στις ακόλουθες περιπτώσεις:
α) στις αμοιβές των
υπαλλήλων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για τις οποίες έχουν εφαρμογή οι διατάξεις του
δευτέρου εδαφίου του άρθρου 13 του πρωτοκόλλου περί Προνομίων και Ασυλιών της
Ευρωπαϊκής Ένωσης, της 8ης Απριλίου 1965 (όπως ισχύει σήμερα) καθώς και στις
αμοιβές των λοιπών προσώπων που αναφέρονται στην ΠΟΛ.1014/22.2.2010.
β) στις αγροτικές ενισχύσεις
που δεν συνδέονται με την παραγωγή και δηλώνονται στους κωδικούς αριθμούς
477-478 της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, ενώ αντίθετα υπόκεινται σε εισφορά
όσες δίδονται επί της παραγωγής και δηλώνονται στους κωδικούς 659-660.
γ) σε κανένα ποσό από αυτά
που δηλώνονται στους κωδικούς 781 -782, δεδομένου ότι τα ποσά αυτά δεν
αποτελούν εισόδημα.
Στους υπόχρεους της περιπτ.
ε' του άρθρου αυτού, Βουλευτές, Υπουργοί, Αναπληρωτές Υπουργοί, Υφυπουργοί,
Γενικοί και Ειδικοί Γραμματείς Υπουργείων, Περιφερειάρχες, Δήμαρχοι, Γενικοί
Γραμματείς των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων, Ευρωβουλευτές κλπ., επιβάλλεται
ειδική εισφορά με συντελεστή 5% επί ολόκληρου του ποσού του εισοδήματος τους,
εφόσον είχαν την παραπάνω ιδιότητα το έτος 2010.
5. Όσοι φορολογούμενοι δεν
έχουν δηλώσει στους κωδικούς 659 - 660 της δήλωσης του οικονομικού έτους 2011
όλα τα ποσά των αφορολόγητων ή φορολογηθέντων κατά ειδικό τρόπο εισοδημάτων, με
αποτέλεσμα να υπολογιστεί ειδική εισφορά μικρότερη της οφειλόμενης, δύνανται να
υποβάλλουν εντός 2 μηνών από την έκδοση του εκκαθαριστικού σημειώματος τους,
δήλωση με τα ακριβή ποσά των εισοδημάτων αυτών. Στην περίπτωση αυτή, γίνεται
δεκτό, ότι δεν θα επιβάλλεται καμία κύρωση, καθόσον δεν υπήρχε υποχρέωση για
δήλωση των υπόψη εισοδημάτων.
Έκτακτη
εισφορά σε αντικειμενικές δαπάνες (άρθρο 30 ν.3986/2011)
Επιβάλλεται έκτακτη εισφορά
στα ποσά της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης (Ι.Χ. αυτοκίνητα, σκάφη αναψυχής
κλπ) που προκύπτουν από τη δήλωση του οικονομικού έτους 2011 και επιπλέον
στοιχεία που έχει στη διάθεσή της η ΓΓΠΣ.
Η έκτακτη εισφορά που
επιβάλλεται στα ποσά της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης της προηγούμενης
παραγράφου, υπολογίζεται αναλυτικά ως εξής:
α) Για επιβατικά αυτοκίνητα άνω των χιλίων
εννιακο σίων είκοσι εννέα (1.929) κυβικών εκατοστών, η έκτακτη εισφορά ισούται
με το γινόμενο του ποσού της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης επί συντελεστή
πέντε τοις εκατό (5%).
Από την επιβολή της έκτακτης εισφοράς
εξαιρούνται τα επιβατικά αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης με παλαιότητα άνω των δέκα
(10) ετών από το έτος πρώτης κυκλοφορίας τους στην Ελλάδα, καθώς και τα
επιβατικά αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης αναπήρων, τα οποία απαλλάσσονται από τα
τέλη κυκλοφορίας.
β) Για σκάφη αναψυχής ιδιωτικής χρήσης, η
έκτακτη εισφορά ισούται με το γινόμενο του ποσού της ετήσιας αντικειμενικής
δαπάνης του σκάφους επί συντελεστή πέντε τοις εκατό (5%).
Δεν λαμβάνεται υπόψη
η δαπάνη για την αμοιβή του πληρώματος.
Από την επιβολή της έκτακτης εισφοράς
εξαιρούνται τα μηχανοκίνητα σκάφη ανοικτού τύπου, ταχύπλοα ή μη, ολικού μήκους
μέχρι έξι (6) μέτρα.
γ) Για αεροσκάφη, ελικόπτερα και ανεμόπτερα,
η έκτακτη εισφορά ισούται με το γινόμενο του ποσού της ετήσιας αντικειμενικής
δαπάνης επί συντελεστή πέντε τοις εκατό (5%).
δ) Για δεξαμενές κολύμβησης, εσωτερικές και
εξωτερικές, η έκτακτη εισφορά ισούται με το γινόμενο του ποσού της ετήσιας
αντικειμενικής δαπάνης επί συντελεστή πέντε τοις εκατό (5%).
Επιβολή
τέλους επιτηδεύματος (άρθρο 31 ν. 3986/2011)
Επιβάλλεται τέλος
επιτηδεύματος σε όσους φορολογούμενους ασκούν επιτήδευμα ή επάγγελμα, στα
πρόσωπα της παραγράφου 4 του άρθρου 2 του ΚΦΕ (ομόρρυθμες και ετερόρρυθμες
εταιρίες, κοινωνίες αστικού δικαίου που ασκούν επιχείρηση ή επάγγελμα, αστικές
κερδοσκοπικές ή μη εταιρίες, συμμετοχικές ή αφανείς, καθώς και κοινοπραξίες της
παραγράφου 2 του άρθρου 2 του ΚΒΣ - π.δ. 186/1992, ΦΕΚ 84 Α') - και της
παραγράφου 1 του άρθρου 101 του ΚΦΕ (ΑΕ, ΕΠΕ, δημόσιες, δημοτικές, κοινοτικές
επιχειρήσεις, συνεταιρισμούς, υποκαταστήματα αλλοδαπών εταιρειών) Για την
εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 31 του ν. 3986/2011 οι αγρότες ειδικού
καθεστώτος δεν θεωρούνται επιτηδευματίες.
Οι επιτηδευματίες και οι
ασκούντες ελευθέριο επάγγελμα, εφόσον τηρούν βιβλία Β΄ ή Γ΄ κατηγορίας του
Κ.Β.Σ., υποχρεούνται σε καταβολή ετήσιου τέλους επιτηδεύματος, το οποίο ορίζεται
ως εξής:
α) Για τις επιχειρήσεις ή ελεύθερους
επαγγελματίες που έχουν την έδρα τους σε τουριστικούς τόπους και σε πόλεις ή
χωριά με πληθυσμό έως διακόσιες χιλιάδες (200.000) κατοίκους, σε τετρακόσια
(400) ευρώ ετησίως.
β) Για επιχειρήσεις ή ελεύθερους επαγγελματίες
που έχουν την έδρα τους σε πόλεις με πληθυσμό πάνω από διακόσιες χιλιάδες
(200.000) κατοίκους, σε πεντακόσια (500) ευρώ ετησίως.
Ειδικά για το οικονομικό
έτος 2011, το τέλος επιτηδεύματος ορίζεται σε τριακόσια (300) ευρώ.
Οι επιτηδευματίες και οι
επιχειρήσεις που ασκούσαν το επάγγελμα ή την επιχείρησή τους για ορισμένους
μήνες μέσα στη χρήση 2010, υπάγονται στην επιβολή του τέλους επιτηδεύματος, το
οποίο περιορίζεται ανάλογα με τους μήνες της λειτουργίας τους, εφόσον έχει ήδη
υποβληθεί δήλωση διακοπής δραστηριότητας. Σε περίπτωση συγχώνευσης ή διάσπασης
επιχειρήσεων, το τέλος επιτηδεύματος βεβαιώνεται στις επιχειρήσεις που
συγχωνεύθηκαν και στην προερχόμενη από τη συγχώνευση ή στην διασπασθείσα και
στις επωφελούμενες από τη διάσπαση και περιορίζεται ανάλογα με τους μήνες
λειτουργίας μέσα στη χρήση για την οποία επιβάλλεται το τέλος.
Το ποσό της οφειλής
βεβαιώνεται συνολικά και καταβάλλεται σε έξι (6) ίσες μηνιαίες δόσεις, από τις
οποίες η πρώτη μέχρι την τελευταία εργάσιμη για τις δημόσιες υπηρεσίες, ημέρα
του επόμενου μήνα από τη βεβαίωση και η καθεμία από τις επόμενες δόσεις μέχρι
την τελευταία εργάσιμη, αντίστοιχα. Η κάθε δόση δεν μπορεί να είναι κατώτερη
των τριακοσίων (300) ευρώ, εκτός της τελευταίας. Συνεπώς, αν η εισφορά
βεβαιωθεί μέσα στο μήνα Αύγουστο, θα καταβληθεί η πρώτη δόση μέχρι 30
Σεπτεμβρίου 2011, η δεύτερη μέχρι 31 Οκτωβρίου, η τρίτη μέχρι 30 Νοεμβρίου, η
επόμενη 31 Δεκεμβρίου κλπ.
Σε περίπτωση εφάπαξ
καταβολής του συνολικά οφειλόμενου ποσού του εκκαθαριστικού σημειώματος, μέσα
στην προθεσμία καταβολής της πρώτης δόσης παρέχεται έκπτωση πέντε (5%) τοις
εκατό, ακόμη κι αν πρόκειται για ποσά κάτω των τριακοσίων (300) ευρώ .
Δεν βεβαιώνεται το συνολικό
ποσό του εκκαθαριστικού σημειώματος που τελικά οφείλεται, εφόσον τούτο δεν
υπερβαίνει τα είκοσι επτά (27) ευρώ αθροιστικά λαμβανόμενο για τον
φορολογούμενο και τη σύζυγο του.
ΠΟΛ.1167/2.8.2011
